Koninginnedag! Nee nee, geen blikkendag, want het is en blijft een jeugdtoernooi. Jaren geleden werd 30 april nog gevierd als Koninginnedag, in het kader van de verjaardag van (toen) Koningin Juliana. We vroegen ons vanmorgen al af hoeveel van de huidige deelnemers überhaupt weten wat Koninginnedag is, aldus de boomers binnen de organisatie. Veel beginnende schakers of huisschakers geven ook de term ‘koningin’ aan het stuk dat wij kennen als de dame. Een veelvoorkomend misverstand als je het mij vraagt, want de vrije vertaling vanuit het Engels is ook koningin. Zelfs Wikipedia geeft beide benamingen weer. Vanuit het oeroude Perzië stond de dame bekend als ‘farzin’ of ‘grootvizier’, de hoogste functionaris naast de koning. Vanuit het Frans kwam de naam ‘vierge’, wat maagd betekent. De Nederlanders hebben dit weer herleid tot dame, dus nu weet u ook de oorsprong van deze benaming. Mijns inziens mag allebei worden gebruikt, maar niet iedereen is het daar mee eens.
Dat de dame het machtigste stuk op het schaakbord is mag geen geheim meer zijn. De eindeloze mogelijkheden brengen een nieuwe dimensie aan in het schaakspel, vergezeld met haar onderdanen. Nu we geen Koninginnedag meer vieren, maar Koningsdag, is het tijd om langzaamaan te bepalen wie de koningen en koninginnen van 2025 gaan worden. Hier hebben we de resultaten van vandaag voor nodig:
Jeugd A: In de Jeugd A was er lange tijd niet iets opmerkelijks te melden. Zes van de zeven partijen hielden elkaar lange tijd in evenwicht. Noah had wel al snel tegen Guido een voordeel te pakken van twee pionnen. Later volgde een ogenschijnlijk bizar moment met 41…Tb7, maar Guido was verplicht een volle toren te geven om mat te voorkomen. Niet veel later worden de handen dan ook geschud als er geen remisegrappen meer in de stelling zitten.
Kobe is de eerste van de topborden die wist te winnen. Hij speelde tegen Imanol, die als eerste beter kwam te staan na het foute 28…Lf8 van Kobe. Ooit kwam de quote voorbij: ‘Schaken is een spel van fouten, de speler die de laatste fout maakt verliest de partij.’ Zo bleek ook in deze partij, want na de blunder van Kobe kwamen er twee blunders van Imanol. Dit kostte hem de kop en Kobe ging er met het punt vandoor.
En ja, als je kampioen wil worden zal je tot het gaatje moeten gaan. Roger en Take geven hierin het perfecte voorbeeld. Een toreneindspel met een pion meer voor Roger dwong Take tot nauwkeurig verdedigen. Zodra dit Take lukt, is remise ook niet meer tegen te houden. Roger zal ongetwijfeld teleurgesteld teruggaan, hem kennende had hij gehoopt tegen Take uit te kunnen lopen op de concurrentie.
Tot slot, de anticlimax tussen Ivan en Bram. Ivan, inmiddels bekend als de meest stugge verdediger van het toernooi, versierde een toreneindspel die theoretisch remise zou moeten worden. Op een gegeven moment speelt Ivan 62.g4, wat ruimte geeft voor de zwarte koning om te schuilen achter de g-pion en daarna de h-pion door te laten lopen. Toch nog het verlies van Ivan na 5 uur en 10 minuten spelen. Noah is door zijn overwinning op Guido nu eenzaam de koploper met 4 uit 5.
De druk ligt nu volop bij koploper Noah Ritzerveld, © Harry Gielen
Jeugd B: Een interessante partij vond op het derde bord plaats tussen Mees en Gachatur. Mees is juist weer de weg terug aan het vinden, waar Gachatur zich juist moet herstellen na zijn eerste puntverlies van gisteren. Mees weet het prachtige 23.Lh3 Gachatur steeds verder onder druk te zetten. 4 zetten later kon Mees dan ook het punt bijschrijven en meldt hij zich serieus bij de subtop van de ranglijst.
David heeft nog niet zijn draai kunnen vinden dit NK. In de kwalificatietoernooien bewees hij meermaals dat hij prima weet hoe de stukken moeten bewegen en waar ze op hun best zijn. Vandaag tegen Emilien overzag hij dat zijn pion op g3 gepend stond. De dame van Emilien kwam binnen en het was niet meer te voorkomen dat er mat werd gezet door de ondersteuning van het paard.
Een lange uitputtingsslag was er voor Chenwu tegen David en Philippe tegen Rhys. De heren willen allemaal nog een gooi doen naar de titel en zullen dus aansluiting moeten houden door in ieder geval niet te verliezen. Na 4,5 uur strijden was Philippe de eerste die in teleurstelling afdroop, maar nog een half uur later (dus na 5 uur spelen!) is ook David er in geslaagd om koploper Chenwu met een teleurstelling naar huis te sturen.
Jeugd C: Oscar K was als eerste aan de beurt om een punt bij te schrijven op zijn naam. Na zijn uitglijder van vanmorgen had hij wat recht te zetten. Arda was zijn prooi, want hij zag over het hoofd dat Oscar ineens op f7 kon slaan met rente. Daarna was het nog even scherp blijven, maar de jonge Rotterdammers waren daarna vrij snel klaar. Ahmed heeft zijn negatieve reeks doorbroken door te winnen van Thias. Een klein gelukje voor Ahmed, want het eindspel is normaliter compleet remise. Thias gaf Ahmed echter de vrije doortocht door hem een vrijpion te geven na een torenruil. Lijstaanvoerders Freek en Sabin waren waarschijnlijk behoorlijk uitgeput na de lange ochtendpartij. Er werden snel veel stukken geruild, maar geen van beiden durfden het aan om door te vechten: remise.
Wouter komt vandaag als winnaar van de dag uit en ruikt bloed. Hij wist een onjuist stukoffer van Aakrit feilloos af te straffen en daarmee de middagpartij te winnen. Kan hij het nog presteren om de top onveilig te maken? Zo ja, dan zou het een grandioos Zwitsers Gambiet 2.0 zijn.
Kan Wouter Terlouw het de top alsnog lastig maken? © Harry Gielen
Meisjes A: Bijzonder genoeg, ondanks dat de dames allemaal één keer tegen elkaar spelen (Round Robin), is het vandaag de bovenste helft tegen de onderste helft van de ranglijst. Dit was niet overal direct te herkennen, want de verhoudingen zagen er nog wel eens uit in het voordeel van deze onderste helft. Bijvoorbeeld bij de partij tussen Polina en Katja, waar Katja in het middenspel een pion voor staat met geen vuiltje aan de lucht. Wel slaat ze met het paard in plaats van de dame, waardoor de dame gepend komt te staan en dit veel tijd kost om op te lossen. Dit lukt ook niet meer en is remise het uiteindelijke resultaat.
Isafara leek ook lange tijd op remise af te stevenen tegen Elise, maar het ietwat ongelukkige 24.Pef5 zorgt ervoor dat Isafara met veel druk en dreiging de koningsstelling van Elise binnenkomt. Een dameruil lijkt geforceerd om nog kans op overleving te krijgen, maar toen Elise doorhad dat het allemaal als een nachtkaars uitging gaf ze op.
Elysia zette haar goede reeks voort tegen Azra. In het Spaans kreeg ze plotseling een pion cadeau, maar was Elysia ook zo vriendelijk om deze retour afzender te doen. Door dames te ruilen krijgt Elysia een overweldigende aanval die Azra niet meer kan stoppen.
Tot slot deden Josephine en Nirupa het relatief ‘rustig aan’, waar er weinig momenten waren om echt te winnen: remise na een uur spelen.
Meisjes B: De meisjes B zijn weer terug van weggeweest, zij hebben gisteren heerlijk kunnen genieten van de rustdag. Dat mocht ook wel, want de belangrijke partij tussen Carlijn en Fleur stond op het programma. Carlijn moet winnen om überhaupt Fleur nog bij te kunnen houden en daarmee ook de titel, Fleur heeft iets minder druk want een remise zou ook voldoende zijn om het punt voorsprong te behouden. Fleur zet dan ook de boel goed op slot, zodat een kans op een mogelijk verlies kleiner wordt. Een remise is dan ook het eindpunt van deze partij en komt Fleur steeds dichter bij de titel.
Ilona speelt met wit tegen Sarah-Joy. Ilona heeft de eerste drie rondes laten zien dat ze het echt wel in haar heeft om op het NK mee te kunnen doen. Het lijkt er sterk op dat ze elke keer net de pech heeft en dat het geluk niet haar kant op wil vallen. Een pionverlies, gevolgd door een paardenvork, resulteerde in opnieuw een verliespartij. We hopen dat Ilona in ieder geval nog op het scorebord verschijnt, wat dit gun je niemand.
In theorie kan Fleur Westerhof morgen al kampioen worden. © Harry Gielen
Meisjes C: De meisjes C hadden vandaag zin om snel te kunnen genieten van het heerlijke weer buiten. In rap tempo (2 uur speeltijd) waren al de helft van alle partijen beslist. Eén om te benoemen is de partij tussen Hannah B en Mila. Een zorgvuldig opgebouwde stelling vanuit het Frans leverde Hannah een mooi ruimtevoordeel op. In het Frans is de witveldige loper één van de sterkste stukken, waar het voor zwart juist een zorgenkindje is. Hannah was zo vriendelijk om haar witveldige loper af te ruilen voor een paard op g6, waarmee Mila de balans kon herstellen. Resultaat: remise (en waarschijnlijk genieten van een colaatje of een ijsje). Frederieke en Anumitra doken de boeken in en kwamen in een theoretische stelling van het Schots terecht. Veel schuifelen en ruilen mondde uit in een paardeneindspel met elk drie pionnen. Doordat Imara wist te winnen van Eviënne, die nogal wat pionnen cadeau gaf, zijn er nu drie koplopers met 4 uit 5 punten. Ook nog één achtervolger met 3,5 uit 5. Hier is spanning en sensatie een garantie voor de laatste twee rondes!
De laatste twee rondes zullen dus uitsluitsel brengen wie de koningen en koninginnen van 2025 worden. In Nederland is er één bekende film die veel (jeugd)schakers in aanraking bracht met schaken. Hoe kan het ook anders: Lang leve de Koningin! Tot morgen 11:00 uur!
